Łysienie androgenowe

Łysienie androgenowe to najczęstsza przyczyna wypadania włosów. Dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet, a pojawić może się nawet tuż po 20. roku życia. Uważa się, że przy tym typie łysienia największe znaczenie mają androgeny. Nadmiar tych hormonów może wpływać na nadmierną utratę włosów. Nie bez znaczenia są również czynniki genetyczne, a u kobiet również choroby o podłożu hormonalnym. Choć to niezwykle przykra dolegliwość, to najważniejsze, że można z nią skutecznie walczyć. Warunek jest jeden – trzeba działać profesjonalnie.

Przyczyny łysienia androgenowego

W przypadku łysienia androgenowego uważa się, że to czynniki hormonalne wpływają na wypadanie włosów. Choroba ta wynika również ze skłonności genetycznych. Znaczenie mają także czynniki środowiskowe.

Łysienie androgenowe w pigułce
Kto	Mężczyźni – częściej, ale i kobiety
Kiedy	Mężczyźni – 20-30 lat Kobiety – po 30, szczyt przypada po menopauzie
Przebieg	Różny w zależności od płci: – mężczyźni – łysienie czołowo-skroniowe – kobiety – przerzedzenie włosów na całej głowie, często wzdłuż linii przedziałka
Leczenie	Brak skutecznych leków Profesjonalne zabiegi trychologiczne wyhamowujące wypadanie włosów

Fazy wzrostu włosa a łysienie androgenowe

Wyróżnić można trzy fazy włosa: anagen, katagen oraz telogen. W pierwszej – anagenie – włos wzrasta. W drugiej – katagenie – traci łączność z brodawką i przemieszcza się ku górze. W telogenie, czyli trzeciej fazie, wypada. Oczywiście, nie wszystkie włosy znajdują się jednocześnie w tej samej fazie wzrostu. U zdrowych osób włosy znajdujące się w fazie wzrostu stanowią około 85%, około 14% to włosy w telogenie, a 1% w katagenie.
Te proporcje wyglądają inaczej u osób z łysieniem androgenowym. Wówczas faza telogenu trwa dłużej, a w efekcie włosy znajdujące się w tej fazie stanowią około 30%. W konsekwencji, mniej jest włosów w fazie wzrostu.

Androgenowe łysienie, czyli nadmiar androgenów?

Uważa się, że to właśnie androgeny są głównym winowajcą w przypadku tego typu łysienia. Androgeny to męskie hormony płciowe (maskulinizujące), które występują zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. Pełnią wiele różnych funkcji, a między innymi są odpowiedzialne za regulowanie popędu płciowego oraz za wzrost włosów.

Łysienie androgenowe u mężczyzn

Problem łysienia androgenowego pojawia się zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Częściej jednak pojawia się u panów. Mężczyźni zmagający się z tym problemem, wykazują najczęściej genetyczną nadwrażliwość mieszków włosowych na DHT, co prowadzi do skrócenia żywotności włosów.

Łysienie androgenowe dotyka co najmniej 50% mężczyzn w wieku powyżej 50 lat, często jego początki sięgają nawet wieku nastoletniego. W przypadku kobiet problem dotyczy około 40% pań w wieku lat 70, ma też późniejszy początek i rzadziej się go spotyka. Za głównego winowajcę łysienia androgenowego uważa się DTH, związek chemiczny powstający z testosteronu. Działa on na androgenowe mieszki włosów – prowadzi do ich stopniowego zanikania. W wyniku tego zdrowe włosy odrastają wolniej, stają się cieńsze i krótsze. Często łysieniu androgenowemu towarzyszy także nadprodukcja sebum na skórze głowy – mówi Karina Pietrzela, kosmetolog Clinica Cosmetologica

Łysienie androgenowe damskie – przyczyny

Łysienie androgenowe u kobiet pojawia się nieco rzadziej u kobiet niż u mężczyzn. U pań, podobnie jak u panów, ważnym czynnikiem jest genetyczna nadwrażliwość na androgeny.
W przypadku kobiet łysienie androgenowe może mieć swoją przyczynę w hiperandrogenizmie. Ta dolegliwość z kolei może mieć swoje źródło w wielu innych jednostkach chorobowych, jak na przykład zespół policystycznych jajników, ale też nowotwory jajników. Hiperandrogenizm może również zostać wywołany przez przyjmowanie niektórych leków hormonalnych.

Inne czynniki

Choć wspomniane powyżej czynniki uważa się za najbardziej znaczące, to na łysienie androgenowe może mieć wpływ również tryb życia. Trudne oraz stresujące warunki życia mogą powodować pojawienie się tej dolegliwości. Badania wykazały, że zwiększony odsetek osób cierpiących na łysienie androgenowe występował np. w społecznościach powojennych.

Objawy łysienia androgenowego

Jak rozpoznać łysienie androgenowe? Łysienie typu męskiego oraz łysienie androgenowe żeńskie różnią się pod względem objawów. U panów problem zaczyna pojawiać się pomiędzy 20 a 30 rokiem życia. U kobiet dopiero po 30., ale w największym stopniu uwidacznia się po menopauzie.

W przypadku mężczyzn obserwuje się cofanie linii włosów na czole i skroniach, a w kolejnej fazie również na czubku głowy.

U kobiet proces ten przebiega nieco inaczej. Utrata włosów zaczyna się od przerzedzania się linii przedziałku. Łysienie ma bardziej rozproszony charakter – wypadające włosy nie tworzą aż tak wyraźnej linii.

Łysienie androgenowe – badania

Zdiagnozowanie samego faktu wystąpienia łysienia androgenowego u mężczyzn nie wymaga dodatkowych badań – wystarczy szczegółowy wywiad z pacjentem. Nie oznacza to, że przed wdrożeniem leczenia nie ma potrzeby wykonania dodatkowych badań. Są one niezbędne do zdobycia bardziej szczegółowych informacji na temat specyfiki łysienia w danym przypadku. Inaczej jest w przypadku kobiet. Bez bardziej szczegółowych testów nie można jednoznacznie stwierdzić wystąpienia łysienia androgenowego. U pań konieczne jest wykonanie badań krwi, najczęściej są to: badania poziomów wolnego i całkowitego testosteronu, dihydroepitestosteronu, badania poziomu TSH, estrogenów, hormonów tarczycy, a także ferrytyny.

Zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, konieczne jest wykonanie badań Trichogram oraz Trichoskopia. W przypadku pań pozwalają one stwierdzić jednoznacznie, czy mamy do czynienia z tym typem łysienia. W przypadku osób obu płci umożliwiają też uzyskanie bardziej szczegółowych danych, dzięki którym możliwe jest wdrożenie bardziej efektywnego leczenia. Najbardziej fundamentalne znaczenie ma zbadanie cebulek włosów podczas Trichogramu, które pozwala na stwierdzenie, jak wiele włosów znajduje się w fazie wzrostu oraz, czy włosy uległy znacznemu ścieńczeniu.

Leczenie łysienia androgenowego

Nie istnieją tabletki na łysienie androgenowe lub jakikolwiek specyficzny lek na łysienie androgenowe. Jednakże z tym problemem można skutecznie walczyć! Co na łysienie androgenowe zadziała najlepiej? Najbardziej efektywnym rozwiązaniem są specjalistyczne zabiegi trychologiczne, które nie tylko są w stanie powstrzymać wypadanie włosów, ale w niektórych przypadkach także doprowadzić do wzrostu nowych. Wśród najskuteczniejszych zabiegów można wymienić takie rozwiązania, jak:

• mezoterapia: to zabiegi polegające na podaniu odpowiedniej substancji czynnej bezpośrednio do skóry. Do wyboru mamy mezoterapię igłową, mikroigłową oraz bezigłową. W pierwszym wariancie koktajl odżywczy podawany jest za pomocą kaniuli, gdzie wykonuje się kilka wkłuć. Do przeprowadzenia mezoterapii mikroigłowej służy urządzenie Dermapen/Mezopen, którego głowica pokryta jest mikroigiełkami. To nowoczesny sprzęt, za pomocą którego można wykonać nawet 80 tysięcy nakłuć w ciągu minuty. Ostatnim wariantem jest Dermojet – mezoterapia bezigłowa. Bez względu na rodzaj mezoterapii, najczęściej podawane są dwie substancje – osocze bogatopłytkowe (pozyskane wcześniej od pacjenta) lub Kenalog (kortykosteroid – Triamcinolone acetonide),
• Karboksyterapia Reology2: jest to zabieg polegający na iniekcyjnym podaniu dwutlenku węgla. Skutkuje on rozszerzeniem się naczynek oraz powstaniem nowych, co z kolei pozytywnie wpływa na porost włosów oraz zahamowanie ich wypadania,
• Kriomasaż Cryo-S: to zabieg polegający na działaniu na skórę głowy poprzez ujemną temperaturę dzięki podaniu podtlenku azotu. Ochłodzenie tkanek powoduje pobudzenie odnowy biologicznej,
• Dr.CYJ Hair Filler: to terapia bazująca na podaniu iniekcyjnym specjalnego koktajlu, bazującego na kompozycji siedmiu peptydów oraz kwasu hialuronowego. Co istotne w przypadku tej metody, efekty są widoczne już po dwóch miesiącach,
• Terapia UVA/UVB/PUVA: to rozwiązanie polegające na poddaniu skóry głowy działaniu światła UV. Ta metoda stosowana jest najczęściej przy łysieniu plackowatym.

Wszystkie zabiegi trychologiczne wykonywane są w seriach. Ich dokładna liczba oraz częstotliwość zależy od wielu zmiennych i ustalana jest przez kosmetologa trychologa lub dermatologa trychologa na poprzedzającej konsultacji.

Łysienie androgenowe damskie – leczenie

Jak już wspomniano, nie istnieją specjalistyczne preparaty na łysienie androgenowe. Leki działające na poziom i aktywność androgenów mogą jednak w przypadku pań niwelować tę dolegliwość. Najczęściej stosuje się octan cyproteronu oraz estrogen.

Czy istnieją domowe sposoby na łysienie androgenowe?

Nie istnieją takie specjalistyczne preparaty, jak szampon na łysienie androgenowe, zioła na łysienie androgenowe, czy wcierki i odżywki. Niektórzy pacjenci posiłkują się środkami, które reklamowane są ogólnie jako specyfiki na wypadanie włosów.
Łysienie androgenowe to specyficzna choroba włosów i nie można go zwalczyć bez wdrożenia kompleksowej terapii, poprzedzonej szczegółowymi badaniami. W niektórych przypadkach konieczne jest równoległe leczenie endokrynologiczne. Domowe metody nie przyniosą zadowalających efektów, a jedynie wydłużą okres postępowania dolegliwości.

Podsumowanie

Łysienie androgenowe jest poważnym schorzeniem powodującym znaczną utratę włosów. Walka z nim nie jest prosta, ale jest możliwa – pod kilkoma warunkami. Najważniejsze to pamiętać, że na łysienie androgenowe pomogą jedynie profesjonalne kuracje, dobrane indywidualnie do potrzeb pacjenta. Nie czekaj i skonsultuj się ze specjalistą trychologiem – kosmetologiem lub dermatologiem.

FAQ

1. Jakie leki stosuje się na łysienie androgenetyczne?

W leczeniu łysienia androgenetycznego wybiera się minoksydyl, dutasteryd i finasteryd. Terapia powinna być uzupełniona o stosowanie do pielęgnacji skóry głowy łagodnych kosmetyków. Najlepiej by były to kosmetyki naturalne bogate w wyciągi z roślin.

2. Dlaczego w leczeniu łysienia androgenetycznego dobre efekty przynosi mezoterapia?

Mikronakłuwanie tworzy w skórze niewielkie, kontrolowane uszkodzenia. W ich wyniku uwalniają się endogenne czynniki, które stymulują włosy do wzrostu.

3. Skoro na łysienie androgenetyczne nie ma skutecznego leku, to czy należy zaniechać leczenia?

Dla wielu pacjentów łysienie androgenetyczne stanowi duże obciążenie psychiczne, znacząco obniża samopoczucie, a wraz z nim, jakość życia. W takim przypadku należy jak najwcześniej wdrożyć leczenie, by wyhamować postępy choroby.

Bibliografia:

1. Lis-Święty A.: Łysienie androgenetyczne. [in]: Choroby włosów i skóry owłosionej. Brzezińska-Wcisło (ed.) Termedia, Poznań, 2015
2. Brzezińska-Wcisło L., Rakowska A., Rudnicka L., Bergler-Czop B., Czuwara J., Maj J., et al.: Łysienie androgenowe kobiet i mężczyzn. Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Dermatol Rev/Przegl Dermatol, 2018
3. Arias-Santiago S., Gutierrez-Salmeron M.T., Castellote-Caballero L., Naranjo-Sintes R.: Elevated aldosterone levels in patients with androgenetic alopecia. Br J Dermatol, 2009
4. Kim M.W., Shin I.S., Yoon H.S., Cho S., Park H.S.: Lipid profile in patients with androgenetic alopecia: a meta-analysis. J Eur Acad Dermatol Venereol, 2017
5. Kaya Erdogan H., Bulur I., Kocaturk E., Yildiz B., Saracoglu Z.N., Alatas O.: The role of oxidative stress in early-onset androgenetic alopecia. J Cosmet Dermatol, 2017
6. Zwadlo C., Schmidtmann E., Szaroszyk M., Kattih B., Froese N., Hinz H., et al.: Antiandrogenic therapy with finasteride attenuates cardiac hypertrophy and left ventricular dysfunction. Circulation, 2015
7. Elagizi A., Kohler T.S., Lavie C.J.: Testosterone and cardiovascular health. Mayo Clin Proc, 2018
8. Lis-Święty A.: Łysienie androgenetyczne. [In:] Choroby włosów i skóry owłosionej. L. Brzezińska-Wcisło (ed.). Termedia, Poznań, 2015
9. Norwood O.T.: Male pattern baldness: classification and incidence. South Med J, 1975
10. Sawaya M.E., Shapiro J.: Androgenetic alopecia. New approved and unapproved treatments. Dermatol Clin, 2000
11. Leavitt M., Charles G., Heyman E., Michaels D.: HairMax LaserComb laser phototherapy device in the treatment of male androgenetic alopecia: a randomized, double-blind, sham device-controlled, multicentre trial. Clin Drug Investig, 2009
12. Lanzafame R.J., Blanche R.R., Bodian A.B., Chiacchierini R.P., Fernandez-Obregon A., Kazmirek E.R.: The growth of human scalp hair mediated by visible red light laser and LED sources in males. Lasers Surg Med, 2013
13. Olszewska M., Rudnicka L.: Effective treatment of female androgenic alopecia with dutasteride. J Drugs Dermatol, 2005